به گزارش ميراث‌آريا(chtn) ناصر عظيمي، محقق و پژوهشگر مرکز مطالعات تاريخ شهرسازي و معماري ايران در مورد شکل‌گيري شهرهاي جديد با بيان اين مطلب افزود: براساس مصوبه تاريخ 20 اسفندماه سال 1364 هيأت دولت، که بر ضرورت ايجاد شهرک‌هاي اقماري در اطراف شهرهاي بزرگ تأکيد شده بود، وزارت مسکن و شهرسازي کار مطالعه و ايجاد چند شهر را در دستور کار خود قرار داد.

وي در ادامه افزود: در همين رابطه هيأت دولت واگذاري 16 هزار هکتار زمين براي ايجاد شهرک‌هاي اقماري را به تصويب رساند.

عظيمي با بيان اينکه در اين زمان به ظاهر صحبت از شهر جديد در ميان نبود و تنها ايجاد شهرک‌هاي اقماري به ميان آمده بود، تصريح کرد: از سال 1367 تهيه طرح‌هاي مطالعاتي و طرح جامع چند شهر جديد در اطراف تهران به مهندسان مشاور واگذار شد و به دنبال اين مطالعات در سال 1369 مکان چند شهر جديد به نام هشتگرد، پرند، پرديس، زاويه و اشتهارد به تصويب شوراي‌عالي شهرسازي رسيد و به اين ترتيب نسل اول شهرهاي جديد در ايران پا گرفت.

وي خاطر نشان کرد: در همين حال به رغم آغاز تأسيس و شروع ايجاد شهرهاي جديد هنوز هيچ قانون مدوني در خصوص تعريف، نوع، کارکرد و ديگر مشخصات اين گونه شهرها در شبکه شهري کشور وجود نداشت و تنها در سال 1380 بود که قانون ايجاد شهرهاي جديد به تصويب رسيد.

عظيمي در تعريف شهر جديد يادآور شد: بر مبناي ماده يک قانون شهر جديد، شهر جديد به نقاط جمعيتي اطلاق مي‌شود که در چهارچوب طرح‌هاي مصوب شوراي‌عالي شهرسازي و معماري ايران در خارج از محدوده قانوني و حريم استحفاظي شهرها براي اسکان حداقل 30 هزار نفر به اضافه ساختمان‌ها و تاسيسات مورد نياز عمومي، خدماتي، اجتماعي و اقتصادي ساکنان آن پيش‌بيني مي‌شود.

وي اظهار کرد: بر مبناي ماده دو اين قانون، مکان‌يابي شهرهاي جديد با رعايت سياست‌هاي دولت و در قالب طرح کالبدي ملي، منطقه‌اي و ناحيه‌اي بر اساس پيشنهاد وزارت مسکن و شهرسازي و تصويب شوراي‌عالي شهرسازي تعيين مي‌شود.

عظيمي افزود: پس از تصويب مکان احداث شهر جديد وزارت مسکن و شهرسازي مي‌تواند حسب مورد برابر قوانين و مقررات جاري نسبت به تملک اراضي و املاک مورد نياز اقدام کنند و متقاضي غيردولتي نيز مي‌تواند نسبت به خريداري اراضي و املاک مورد نياز طبق مقررات جاي اقدام کند.

وي در ارتباط با نسل دوم شهرهاي جديد اظهار کرد: نسل دوم شهرهاي جديد واژه‌اي است که اکنون در ارتباط با مسکن مهر به ميان آمده و قرار است به جز 17 شهر موجود، 14 شهر ديگر نيز در اين رابطه ايجاد شود.

فرخ محمد‌زاده مهر کارشناس شهرسازي نيز عدم موفقيت اسکان در نسل اول شهرهاي جديد را دادن زمين بدون توجه به نياز افراد دانست و افزود: در نسل اول احداث شهرهاي جديد واگذاري زمين بيشتر جنبه سرمايه‌گذاري داشت و زمين‌ها بيشتر به افرادي واگذار مي‌شد که چندان نيازمند نبودند و زمين را تنها با هدف سرمايه‌گذاري خريداري مي‌کردند.

وي نبود انديشه را دليل ديگري بر موفق نبودن اسکان در شهرهاي جديد عنوان کرد و يادآور شد: متأسفانه در واگذاري زمين هيچ انديشه‌اي وجود نداشت و اين يک معضل اساسي بود.

محمدزاده مهر خاطرنشان کرد: لازم بود تا در واگذاري زمين و طراحي فضاي شهرهاي جديد امکاناتي چون بيمارستان نيز پيش‌بيني شود، اما اين تصور وجود داشت که زمين‌هاي واگذار شده در آن‌جا آباد مي‌شوند.

وي خاطر نشان کرد: با توجه به اينکه امروزه جمعيت به سمت مراکز اشتغال مي‌رود لازم است در مکان‌يابي شهرها به اين نکته توجه شود، چراکه جمعيت را نمي‌شود به اين سو و آن سو فرستاد.

محمد‌زاده مهر شهرسازي را به بازي شطرنج تشبيه کرد و افزود: شهرسازي يک روالي است که در هر حرکت بايد به آن فکر کرد، آن را تصحيح کرد و يک گام جديد برداشت.

وي در پايان خاطر نشان کرد: طراحي شهري براي توسعه است و تنها با دستورالعمل‌، بخش‌نامه و طرح موضوع حل نمي‌شود./115

انتهای پیام/

کد خبر 1387100940